ÇATI MUAYENESİ

Çatı muayenesi genelde doğuma yakın zamanda yapılan vajinal bir muayenedir. Bu muayene; kemik, kas dokusu ve bağ dokusundan oluşan doğum kanalı hakkında bir fikir verir. Bebeğin illaki bu muayene sonrası sezaryen mi normal doğum mu olacağı hakkında net görüş vermemesi ile beraber, bize bir öngörü kazandırır. Genel olarak bu muayenede amaç pelvik yapıda bir darlık, kitle, varis, ağrı gibi özel bir durum var mı yok mu bunları fark etmek. Doğumda karşılaşılabilecek bazı sorunları önceden fark etmek adına yapılan bir muayenedir. Bunların bilinmesiyle daha ciddi bir sıkıntı yaşanması önlenir.

Çatı muayenesi bebek pelvisten geçer mi geçmez mi tahmin etmek için değildir. Bazen gebeler “Doğum normal mi olacak sezaryen mi?” diye sorarlar ve çatı muayenesinden bu sorunun cevabını beklerler. Muayene yapılsa da yapılmasa da bu sorunun cevabını doktor veremez.

Gelecek hakkında kimse net konuşamaz. Doğmayacak hiçbir bebek yoktur. Her çocuk o kanaldan bir şekilde geçer gelir. Ancak bunu sağlıklı bir yolculukla gelebilen bir bebek yapabilir. Bazen bebeğin duruş anomalileri, pozisyonu göreceli olarak pelvik yapıya göre daha iri olması kanalda ilerlemesini yavaşlatabilir, zorlaştırabilir buna bağlı olarak kanalda daha uzun kalan bebeklerde, hipoksi bulguları eşlik edebilir. Bu yüzden çatı muayenesi gerçek bir yapıyı değil bir öngörüyü bize sunmaktadır. Doğum eylemi başladıktan sonra annenin gevşeme parasempatik sisteminin devreye girmesiyle kas ve bağ dokusu oldukça yumuşar. Bebek bu kanaldan çok daha rahat kolayca aşağıya kayabilir.

Tek bir doğum şekli vardır, oda olması gereken vajinal doğumdur. Ancak yapılan muayenelerde risk faktörü saptanırsa aile ile paylaşılır aile ve hekimin kararına göre risk faktörü oluşmadan doğum bir ameliyat olan sezaryen ile gerçekleştirilebilir. Çatı muayenesi ile tespit edilen net bir engel yoksa bile doğum sırasında başka (öngörülemez) sorunların çıkıp çıkmayacağını kimse söyleyemez, garanti hiç verilemez.

Doğum öncesi yapılan jinekolojik muayenede çatınız dar olabilir dendiğinde bile biraz endişeli bir ifadeyle bile “sorun yok” derseniz, gebeye bu başlı başına bir negatif hipnozdur. O aşamadan sonra gebe artık “doğumum zor olabilir” düşüncesiyle boğuşuyor. Her türlü korku da doğuma engel olduğundan belki o negatif düşünceler olmasa rahat geçecek doğum zora sokulmuş oluyor.

Doğum dalgaları başlamış veya suyu gelmiş bir gebenin başı pelvise girmiyorsa veya ilerleyemiyorsa artık sorun tahmin boyutundan çıkmış, netleşmiş olur. Önceden bile tespit edilse çatı darlığı ya da doğuma engel bir duruş anomalisi varlığında gereken sezaryenin en güzel zamanı yine doğum başladıktan sonra olacaktır, ancak çalışılan hastanelerin teknik imkanlarının gece ve gündüz standartlarının da uygunluğu önemlidir.

Çatı muayenesini doğum öncesi yapmak faydalıdır. Ne var ki pelvik kemik yapı beton gibi sabit değildir arada eklemler vardır. Doğum süresince de bu eklemlerde yaylanmalar ve gelişmeler olabilir. Bilinmesi gereken temel gerçek, çatı muayenesi yapıldıktan sonra doktorunuzun ancak sizinle paylaştığı doğumla ilgili öngörüleri ve doğum şekli ile ufak çaplı tavsiye niteliğinde bir bilgilendirmedir. Son kararı gene verecek olan sizsiniz, doğumunuzun sorumluluğunu üstlenecek olan yine sizsiniz. En ufacık bir değerlendirmede ya da takipte yaşanılan olumsuzluğu doktorunuzla paylaşmayıp, bütün yükü ona yüklediğinizde sezaryen olmak kaçınılmaz bir sondur.