DOĞUMDAN SONRA AYAK ŞİŞMESİ
Gebelik süresince anne adaylarının oldukça yoğun şikâyet ettiği konulardan biridir ellerim ve ayaklarım kocaman oldu hissiyatı.
Gebelikte fazla su tüketmek hem bebeğe destek olması, hem de eklem yapılarını daha kolay hareket ettirebilmesi için önemlidir. İşte gebe kadınlar bol miktarda su içer ve bu suyun bir kısmı atılırken, bir kısmı da vücutta tutulur. Bu da ödeme sebep olur.
Gebelikte vücutta metabolik ve fizyolojik değişimler yaşanır. Vücutta fazla sıvının birikmesi alt ekstremiteyi etkileyen çeşitli semptomlara yol açar. Özellikle alt ekstremite ve ayaklarda şişkinlik, nörovasküler ve kas iskelet sisteminde değişiklikleri beraberinde getirir.
Vücuda alınan fazla sıvı yeterince atılamayıp vücutta birikebilir.
Gebelik boyunca var olan ayaklardaki şişlik, doğumdan sonra da bazen devam edebilir. Bu şişlikler ilk bir ay içinde çoğu kendiliğinden kaybolur. Bu yüzden anne adaylarının sabırlı olmasını, bol bol emzirmesini ve sütü olsun diye sıvı tüketmelerini tavsiye ederiz.
Gebelikte var olan ödem doğumdan sonra yaklaşık bir ay daha devam edebilir. Normal doğum yapanlarda ödem daha az görülür sezaryen ile doğum yapanlarda rahatsızlık verecek boyutlara ulaşabilir.
Normal doğumdan sonra ayaklar neden şişer
Gebelik döneminde kadınlarda fizyolojik olarak kan akımı artar. Damarlardan geçen kan hacmi yükselir. Dolayısıyla damarlarda genişlemeler ve hücreler arasında sıvı birikimi olur. Buda vücutta özellikle ayaklarda şişlikler oluşmasına yol açar.
Gebeliğin ilerleyişi ile rahim büyür ve alt ekstremiteden kalbe dönen kan akışı yavaşlar. Bacaklarda göllenen kan, damarın dışına sızmaya ve ayak ve bileklerinde şişkinliğe yol açar. Özellikle sezeryan doğum sonrası ayak şişmesi çok daha sık görülen bir durumdur. Ameliyat sonrasında ödem oluşumunun en büyük sebebi ise yerçekimidir. Yerçekimine bağlı oluşan ödem genel olarak ayak bileklerinde ve alt bacakta yoğunlaşır.
Ödem olduğunu nasıl anlayabiliriz.
Hamileliğin son üç ayında kadınların birçoğunda ödem ve şişlikler oluşabilir. Doğumdan sonra fazla sıvı atılamayıp vücutta ödem olarak bir süre daha kalabilir. Doğumdan kısa bir süre sonra bu şişlikler iner.
Sezaryen doğum sırasında ve sonrasında verilen serumlar, ameliyattan kaynaklanan sorunlar ödem oluşumunu hızlandırır. Ayak bileklerinde şişlik, alt bacaklarda şişlik, ödem olan bölgeye basıldığında oranın çukur olarak kalması, idrara daha seyrek çıkmak, karında şişlik hissi v.b…ödemi düşündürmelidir.
Gebelikte ödemi azaltmak için bacak elevasyonu, bol su tüketmek, sol yan yatış pozisyonları kalbe dönen kan miktarını artırır. Damar dışına kaçmış olan ve ayak ve bileklerinde dokulara sızmış olan sıvı damarlara dönerek, ödemi azaltır.
Hamilelik Sonrası Ödemi Atmak İçin Ne Yapmalı?
Ayaklarınızı dinlendirin, gebeyken ya da doğumdan sonra ayaklarınız vücudunuzun biraz yukarısına gelecek şekilde bir tabureye uzatarak dinlendirebilirsiniz. Yatarkende, ayaklarınızın yüksekte durması için altına yastık koyabilirsiniz. Fırsat buldukça, ayaklarınızı yukarı kaldırmaya, bir destekle, yukarıda tutmaya çalışın. Otururken sık sık bacaklarınızı gerin ve ayak parmaklarınızla, ayak bileğinizi döndürerek ayak bileklerinize egzersiz yaptırın.
Uzun süre hareketsiz kalmaktan, oturmaktan veya ayakta durmaktan kaçının. En azından saatte bir ev ya da ofis içinde başka bir odaya gidip gelebilirsiniz. Sizi yormayan hafif tempolu yürüyüşler ve yüzme gibi egzersizler yapabilirsiniz. Ayrıca hamilelik süresince hamile egzersizleri yapmak, doğum sonrası şişliklerini azaltır.
Ayaklarınızın şişmesine uyumlanacak rahat ayakkabılar tercih edinin. Ayak bileği ya da baldır seviyesinde sıkan çoraplar kullanmayın.
Beslenmenize dikkat edin. Dengeli ve düzenli beslenin. Bu dönemde fazla tuz tüketimi, vücutta su tutulmasını sağlayacak ve ayakların şişmesine sebep olacaktır. Suyu bol, tuzu az tüketin. Bol su ödeme neden olmaz. Günlük 2.5lt – 3lt su tüketiminiz olsun. Bebek uyuduğunda sizde onunla uyuyun ve dinlenin. İyi bir uyku kan dolaşımınızı artırır ve Stres hormonlarınız sakinleşmesini sağlar.
Aşırı şekerden ve tatlılardan uzak durun. Proteinden zengin gıdalar tüketin. Sık sık ve küçük porsiyonlarla beslenin. Sonuçta dengeli ve düzenli beslenmek gerekir.
Doğumdan sonra meydana gelen ayak, ayak bileği ve bacaklardaki şişkinliği azaltmak için, varis çorabı giyebilirsiniz. Hamilelere özel varis çoraplarını tercih edinin.
Ancak yüzünüzde veya göz çevrenizde şişme hissederseniz, gebelik zehirlenmesinin belirtisi olabilir ve hemen doktorunuzu aramalısınız.
Ödem Attıran Besinler Nelerdir?
Su toplayan alanın lahana yaprağıyla sarılıp kompres yapılması o bölgedeki ödemi azaltır. Zaman içinde şişlik iner ve cilt rahatlar. Lahana yaprakları temiz ve mümkünse buzluktan çıkan soğuk lahanalar olması iyi olur.
Maydanoz suyu iyi bir detoks ürünüdür. Kahvaltıdan sonra bir bardak sıcak suya konur ve soğuması beklenilir. Soğuduktan sonra içilir. 3-4 gün boyunca tüketilmesi tavsiye edilir.
Ekinizya çayı, İdrar söktürücü özelliği ve immüm sistemi güçlendirici yanlarından dolayı doğum sonrası ödemlerde tercih edilen içecekler arasındadır.
Elma sirkesi yine ödem söktürür. Elma sirkesinin içinde bol miktarda potasyum vardır. Bu sayede vücut potasyumu depolar. Ödemi azaltır. Bir bardak suya 2 tatlı kaşığı elma sirkesi eklenir ve karıştırılır ve günlük sabah akşam tüketilir.
Ananas A vitamininden zengindir ve bağışıklık sistemi için çok faydalıdır. Ananas içerdiği bromelain enzimi sayesinde vücuttaki fazla sıvının atılması yardımcı olmaktadır.
Annelerin ödemi azaltmak için yapacağı ilk iş bol su içmek, bol bol emzirmek ve bol bol dinlenip sakin kalabilmektir.
